Kamienica przy dzisiejszej ul. Dworcowej w Żywcu to miejsce, które wśród mieszkańców Żywiecczyzny budzi bardzo silne emocje. Tu właśnie mieścił się aparat represji III Rzeszy, a zaraz po wojnie areszt i katownia UB PRL. Tu właśnie przetrzymywano m.in. żołnierzy z oddziału "Bartka" kpt. Flame, których tragiczna historia ujrzała światło dzienne pod hasłem: "Operacja Lawina". Tu również odkryte zostały inskrypcje na ścianach piwnic, autorstwa więźniów UB PRL oraz aparatu represji III Rzeszy. Projekt w całości koncentrujemy na przywracaniu pamięci o tragicznej historii miejsca. To ostatni moment na zebranie informacji i dokumentację artefaktów kulturowych umożliwiających naukowe badanie i zabezpieczenie miejsca pamięci oraz wydarzeń i wspomnień z nim związanych.
Działania przewidziane w projekcie w całości służą wspieraniu opieki nad miejscem pamięci jakim jest kamienica przy ul. Dworcowej 2 w żywieckim Zabłociu, w którym mieścił się areszt i katownia Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego PRL, gdzie więzieni i represjonowani byli zarówno Żołnierze NSZ z oddziału Bartka (kpt. Flame), jak również żołnierze AK, WiN oraz ludność cywilna, na którą padły podejrzenia o działalność antysystemową. Dodać należy, że przeszłość i historia tego miejsca obliguje do rozpoczęcia zintegrowanych działań mających na celu upowszechnienie wiedzy na temat kluczowych wydarzeń z historii lokalnej i historii Polski. Kamienica to dawna katownia aparatu represji III Rzeszy oraz katownia UP PRL.
W związku z dużym stopniem zaniedbań i degradacji budynku, nadal priorytetowo traktujemy działania mające na celu zapewnienie kompleksowego zabezpieczenia i prac diagnostycznych, by ustalić przyczyny zniszczeń i dostosować kolejne działania naprawcze.
Materiały filmowe – wywiady z Żywymi Świadkami Historii Lokalnej:
„Jan Talik – katownia na żywieckim Zabłociu. Wspomnienia Więźnia”
„Władysław Gawliński – wspomnienia mieszkańca Zabłocia”
Źródło finansowania:
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.
Kwota dofinansowania:
208 530,00 PLN
Termin realizacji:
1/04/2020 - 31/12/2020
Koordynacja:
Anna Barabasz
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury